İran ve İsrail arasında beş gündür devam eden çatışmalar, Kanada’nın Alberta eyaletinde düzenlenen G7 Zirvesi’ne damga vurdu. ABD Başkanı Donald Trump, Orta Doğu’daki artan gerilim nedeniyle zirveyi erken terk ederek Washington’a döndü. G7 liderlerinin sonuç bildirisinde, İran’ın “asla nükleer silaha sahip olamayacağı” belirtilirken, İsrail’in İran’a yönelik saldırılarında yeni atanan Genelkurmay Başkanı Ali Shadmani’yi öldürdüğü duyuruldu.
Trump’ın Erken Ayrılışı ve Macron’a Yanıt
Zirvenin ikinci gününde, Trump’ın Orta Doğu’daki gelişmeler nedeniyle programını yarıda kesip ABD’ye döneceği açıklandı. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, “Orta Doğu’daki durum nedeniyle Başkan Trump, devlet başkanlarıyla akşam yemeğinin ardından bu akşam ayrılacak,” dedi. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Trump’ın İran-İsrail çatışmasında ateşkesi sağlamak için zirveden erken ayrıldığını öne sürdü. Ancak Trump, Truth Social platformunda Macron’un bu iddiasını yalanlayarak, “Ayrılma nedenim çok daha büyük, ateşkesle ilgisi yok. Macron her zaman yanılıyor,” yazdı.
G7 Bildirisinde İran’a Sert Mesaj
G7 liderleri, zirvenin sonunda yayınlanan ortak bildiride Orta Doğu’da barış ve istikrar çağrısı yaptı. Bildiride, “İsrail’in kendini savunma hakkını destekliyoruz. İran, bölgesel istikrarsızlığın ve terörün ana kaynağıdır. İran’ın asla nükleer silaha sahip olamayacağını sürekli olarak vurguluyoruz,” ifadelerine yer verildi. Liderler, İran krizinin çözümünün Gazze’de ateşkes de dahil olmak üzere bölgede daha geniş bir gerilim azalmasına yol açması gerektiğini belirtti.
İsrail’in İran’daki Saldırıları
İsrail, İran’a yönelik hava saldırılarını sürdürürken, 17 Haziran’da Tehran’daki bir komuta merkezini hedef aldı. Saldırıda, dört gün önce göreve atanan İran’ın Hatemi el-Enbiya Merkez Karargahı’nın başkanı Ali Shadmani öldürüldü. İsrail ordusu, saldırıyı “ani bir fırsat” olarak nitelendirdi. Sky News’e konuşan Orta Doğu muhabiri Alistair Bunkall, İsrail’in İran’ın üst düzey komutanlarını hedef alarak Hizbullah’ta uyguladığı gibi bir strateji izlediğini ve bu yöntemin İran rejiminin komuta zincirini demoralize etmeyi amaçladığını belirtti. İran Sağlık Bakanlığı, İsrail’in saldırılarında 224 kişinin öldüğünü, çoğunluğunun sivil olduğunu açıkladı. İsrail ise İran’ın misilleme saldırılarında 24 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Çatışmaların Seyri
İran, İsrail’in Cuma günü nükleer ve askeri tesislere düzenlediği saldırılara misilleme olarak 380 balistik füze fırlattı. Tel Aviv ve Herzliya’da patlamalar yaşanırken, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), hava savunma sistemlerinin tehditleri engellediğini ve halkı sığınaklara yönlendirdiğini duyurdu. İran’ın devlet televizyonu IRIB’nin binası da İsrail’in Pazartesi günkü saldırısında vuruldu, üç çalışanın öldüğü bildirildi. İran, hava sahasını kapattı ve misilleme saldırılarının devam edeceği sinyalini verdi.
İsrail, İran'ın en üst rütbeli askeri yetkililerinden Ali Şadmani'yi öldürdüklerini duyurdu.
Dört gün önce göreve geldi
İran İslam Devrimi Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamaney, General Gulam Ali Reşid’in ölümünün ardından, General Ali Şadmani’ye Tümgenerallik rütbesi vererek onu Hatemü’l-Enbiya Merkez Karargahı'nın komutanı olarak atamıştı.
İsrail'in İran devlet televizyonuna saldırısında 3 kişi öldü
İsrail ordusunun İran devlet televizyonu IRNA'ya düzenlediği saldırıda 3 kişinin yaşamını yitirdiği bildirildi. IRNA, saldırı sonucu yaralılar da olduğu bilgisini paylaştı.
