Mardin'de elektrik enerjisine dönüştürülen çöpler çevreye ve ekonomiye katkı sağlıyor.

Mardin Büyükşehir Belediyesince Yeşilli ilçesinin Zeytinlik Mahallesi'nde 2014'te kurulan ve 2020 yılında enerji üretimine başlayan Katı Atık Düzenli Depolama Tesisi ve Biyogaz Santrali'nde çöpler geri dönüşüme kazandırılıyor.

Her gün kentteki 10 ilçeden 7'si olan merkez Artuklu ile Derik, Kızıltepe, Midyat, Nusaybin, Savur ve Yeşilli ilçelerindeki belediyelerin temizlik görevlilerince mahallelerden, caddelerden ve sokaklardan toplanan yaklaşık 550 ton çöp, tesisin depolama ve bertaraf alanına getiriliyor.

Üzeri kapatılan çöplerden çıkan metan gazından üretilen elektrik, enerji nakil hattına aktarılıyor.

Toplanan çöplerle görüntü kirliliği ve çevreye yayılan kötü koku gibi olumsuzlukların önüne geçilirken 18 bin hanenin elektrik ihtiyacı da karşılanıyor.

Hastanelerden ve diğer sağlık kuruluşlarından özenle toplanan tıbbi atıklar da soğuk hava deposu bulunan araçlarla tesise getiriliyor.

Uygulanan işlemlerle evsel atığa dönüştürülen tıbbi atıklardan da elektrik enerjisi üretiliyor.

"Atıkların çevreye verdiği zararlı etkiyi ortadan kaldırıyoruz"

Mardin Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Daire Başkanı Hidayet Oğuz, AA muhabirine, tesiste 10 ilçenin 7'sinden getirilen günlük ortalama 550 ton evsel atığın işlendiğini söyledi.

Diğer ilçelerden Mazıdağı, Ömerli ve Dargeçit'te de yapılan çalışmalarla buralardaki çöplerin de tesise getirilmesi sağlandığında günlük işlenecek atık miktarının 680 tona çıkacağını ifade eden Oğuz, "Bu atıkların çevreye verdiği zararlı etkiyi ortadan kaldırıyoruz. Atıklardan elektrik enerjisi üretmekteyiz. Ortalama 4,6 megavatlık enerji üretiliyor. Bu da ortalama 18 bin hanenin elektriği demektir. Aynı zamanda tıbbi atık da var. Mardin sınırları içerisindeki bütün sağlık kuruluşlarının tıbbi atıkları tesisimize gelmekte ve burada bertaraf edilmekte, çevreye verilen zarar ortadan kaldırılmakta. Bu sayede belediyemize de bir gelir sağlıyoruz." dedi.

"Ortalama 15 megavat gücünde enerji üretimi hedefliyoruz"

Oğuz, özellikle sıfır atık noktasında planlanan yatırımları hızlı bir şekilde hayata geçirmeyi hedeflediklerini belirtti.

Bu kapsamda çalışmaları sürdürdüklerini dile getiren Oğuz, şunları kaydetti:

"Bu evsel atıkların içerisinde geri dönüştürülebilir atıklar da var. Bu atıkları mekanik ayrıştırma istasyonunda ayrıştırarak dönüşebilir atıkları ayrıştırıp piyasaya satacağız. Bu şekilde belediyemize gelir sağlayacağız. Tesis bünyesinde 4,5 megavat gücünde bir güneş enerjisi santrali de kurulacak. Bu tesisin şu anda güncel maliyeti 200 milyon lira civarı. Tesisin temelini 2025 yılı içerisinde atacağız ve en kısa sürede bu tesisi tamamlayacağız. Cumhurbaşkanı'mızın 2030 ve 2053 sıfır emisyon hedefleri doğrultusunda çok ciddi projelerimiz var. Ortalama 15 megavat gücünde bir enerji üretimi hedefliyoruz. Bu da ortalama 40 bin civarı hanenin enerjisine tekabül etmekte. Bu tesislerle atıkların çevreye verdiği zararlar ortadan kaldırılıyor, belediyeye ek gelir sağlanıyor. Hem 'sıfır atık' hem de 'yeşil enerji' projeleri konusunda Türkiye'nin en iyi büyükşehirlerinden birisi olmayı hedefliyoruz. Türkiye'de örnek gösterilebilecek bir büyükşehir olmak istiyoruz. Bu hedefe ulaşmak için de bütün projelerimizi hayata geçireceğiz."

Oğuz, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi'nde yayımlanan "Türkiye'deki Büyükşehir Belediyelerinin Katı Atık Yönetim Etkinliklerinin Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi" başlıklı makaleye de değinerek, "Makalede Mardin Büyükşehir Belediyesi, katı atık yönetimi faaliyetlerinde Türkiye'nin en başarılı büyükşehirleri sıralamasında ilk 6'da yer aldı. Hedefimiz ilk sırada yer almak." diye konuştu.

"5 yılda yaklaşık 1 milyon 600 bin ton çöp bertaraf edildi"

Tesisin müdürü Muhammet Barık da 2020 yılından bu yana 7 gün 24 saat esasıyla elektrik üretimine devam ettiklerini söyledi.

Saatte yaklaşık 2 bin 500 kilovat elektrik üretimi yaptıklarını anlatan Barık, tesisin faaliyetleri sayesinde zararlı gazların çevreye yayılmasını engellediklerini belirtti.

Barık, çevreye su sızıntısının da yayılmasını önlediklerini ifade ederek, şöyle dedi:

"Bu suları sızıntı havuzlarında biriktirip arıtma tesislerine yönlendiriyoruz. Çevreye duyarlı bir tesis oluşturma hedefindeyiz. 5 yılda yaklaşık 1 milyon 600 bin ton çöp bertaraf edildi, elektrik enerjisine dönüştürüldü. Böylece karbondioksit gazından 25 kat zararlı metan gazının doğaya karışması da önlendi."