Bilim insanları, yaşa bağlı makula dejenerasyonu nedeniyle görme kaybı yaşayan hastalarda, kök hücre nakline dayalı yeni bir tedavinin görme yetisini belirgin şekilde artırdığını duyurdu. İnsanlarda ilk kez denenen uygulama, retina merkezindeki hasarın geri döndürülebileceğini gösterdi.
Araştırma ekibi, kök hücrelerin retinadaki pigment epitel hücrelerinin (RPE) görevini üstlenerek ilerleyici körlüğü durdurma ve görmeyi yeniden kazandırma potansiyeli taşıdığını açıkladı.
Klinik deneme, ABD’de Michigan Medicine çatısı altında yürütüldü ve sonuçlar Cell Stem Cell dergisinde yayımlandı.
ALTI HASTADA UMUT VEREN SONUÇLAR
Faz 1/2a klinik denemesine 71 ile 86 yaş arasında, kuru tip makula dejenerasyonu bulunan altı hasta dahil edildi. Hastaların üçü, Snellen görme keskinliği tablosunda 20/200 ile 20/800 aralığında ciddi görme kaybına sahipti. Diğer üç hastada bu değerler 20/70 ile 20/200 arasında değişiyordu.
Tedavide, göz bankasından temin edilen ve RPE hücrelerine dönüşebilen kök hücreler kullanıldı. Hastalara tek seferde 50 bin hücre enjekte edildi ve bu hücreler hasarlı retinanın altına yerleştirildi.
Araştırma, tedavinin güvenli olduğunu ve kök hücre kaynaklı herhangi bir tümör veya bağışıklık komplikasyonu görülmediğini ortaya koydu. Cerrahiye bağlı sınırlı komplikasyonlar dışında olumsuz etkiye rastlanmadı.
GÖRME SEVİYESİ ANLAMLI ÖLÇÜDE YÜKSELDİ
Bir yıl sonra, en ciddi görme kaybı olan üç hasta, tedavi öncesine kıyasla göz tablosunda ortalama 21 harf daha okuyabildi. Araştırmacılar, bu seviyede bir iyileşmenin ileri evre kuru makula dejenerasyonunda daha önce görülmediğini vurguladı.
Çalışmanın baş araştırmacılarından göz doktoru Prof. Rajesh Rao, “Güvenlik sonuçlarından memnunduk ancak en heyecan verici kısım görmelerinin de iyileşmesiydi. Bu hastalarda bu derece bir kazanım daha önce rapor edilmedi.” dedi.
DAHA YÜKSEK DOZLAR TEST EDİLİYOR
Deneme kapsamında daha yüksek hücre dozlarının (150.000 ve 250.000) güvenliği izlenmeye devam ediyor. Bu dozların da güvenli bulunması halinde, daha geniş ölçekli klinik testlerin başlatılması planlanıyor.
Makula dejenerasyonu, dünya genelinde milyonlarca yaşlı bireyin merkezi görüşünü kaybetmesine yol açan en yaygın nedenlerden biri. Mevcut tedaviler yalnızca ilerlemeyi yavaşlatırken, bu çalışmanın görme kaybını geri çevirebilme ihtimali tıp dünyasında büyük ilgi uyandırdı.