NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi, bugün Hollanda’nın Lahey kentinde ikinci gününde devam etti.
Zirvede yayınlanan deklarasyonda müttefiklerin 5'inci maddeye bağlılıklarını teyit ettikleri ifade edildi. Deklarasyonda ayrıca "Müttefikler 2035 yılına kadar yüzde 3,5 temel savunma gerekliliklerine olmak üzere savunmaya yüzde 5 harcama yapmayı kabul etti" ifadelerine yer verildi.
NATO'nun 2026 yılındaki zirvesinin Türkiye'de yapılacağı açıklandı.
NATO'nun en önemli maddesi olarak kabul edilen 5’nci madde, "Tarafların, Avrupa veya Kuzey Amerika'da bir veya daha fazlasına karşı yapılacak silahlı bir saldırının hepsine karşı yapılmış sayılacağı konusunda mutabıktır" olduğu anlamını taşıyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Lahey’ye gelirken Air Force Once uçağında, ABD’nin 5’nci maddeye bağlı olup olmadığı konusundaki soruya, “Tanımınıza bağlı. 5’inci maddenin pek çok tanımı var. Öyle değil mi? Ben dost olmaya bağlıyım. Hayat kurtarmaya, yaşam ve güvenliğe bağlıyım. Size oraya gittiğimde kesim bir tanım vereceğim. Sadece bunu bir uçağın arka tarafında yapmak istemiyorum” demişti.
15.15 - NATO ZİRVESİ DEKLARASYONU AÇIKLANDI
Zirvenin ikinci gününde açıklanan NATO Zirvesi Deklarasyonu'nda müttefiklerin 5'inci maddeye bağlılıklarını teyit ettikleri ifade edildi. Deklarasyonda, "Müttefikler 2035 yılına kadar yüzde 3,5 temel savunma gerekliliklerine olmak üzere savunmaya yüzde 5 harcama yapmayı kabul etti" ifadelerine yer verildi. Deklarasyonda ayrıca şu ifadeler kullanıldı:
"Müttefikler özellikle Rusya'nın oluşturduğu uzun vadeli tehdit ve terörizmin sürekli tehdidi olmak üzere derin güvenlik sorunları görüyor.
Müttefikler transatlantik savunma endüstriyel işbirliğinin süratle genişletilmesinde anlaştı.
Müttefikler ortak savunmalarına sarsılmaz bağlılıklarını teyit etti.
NATO müttefikleri Ukrayna'ya destek sağlama için daimi egemen taahütlerini yeniden teyit etti.
Plan kapsamındaki ilermele ve haracama durumu 2029 yılında gözden geçirilecek."
2026 NATO ZİRVESİ TÜRKİYE'DE
Zirve deklarasyonunda ayrıca 2026 NATO Zirvesi'nin Türkiye'de olacağı duyuruldu.
15.05 - ERDOĞAN, İNGİLTERE BAŞBAKANI'YLA GÖRÜŞTÜ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenen NATO zirvesi kapsamında İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile görüştü.
12.20 - AÇILIŞ KONUŞMALARI YAPILDI
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, oturumun açılışında yaptığı konuşmada, ABD Başkanı Donald Trump'ın savunma harcamalarının artırılması konusunda oynadığı rolü övdü.
Bugün yapılacak oturumda Rusya-Ukrayna savaşının da gündemde olacağını belirten Rutte'nin ardından Hollanda Başbakanı Dick Schoof'un açılış konuşmasına geçildi. Bunun Hollanda'da yapılan ilk NATO zirvesi olduğuna işaret eden Schoof, "Kollektif savunmamızda tarihte görülmemiş bir artış gerçekleştirilecektir" dedi. Ukrayna savaşıyla birlikte barışın kıymetinin bilinmesi algısının oluştuğunu belirten Hollanda Başbakanı, "Barışın bir bedeli var" diye konuştu.
12.10 - AİLE FOTOĞRAFI ÇEKİLDİ
Türkiye'yi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın temsil ettiği NATO Liderler Zirvesi'nde aile fotoğrafı çekildi. Erdoğan, fotoğrafta İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson'un arasında yer aldı.
Aile fotoğrafının ardından salona geçildi. Burada Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump'ın ayaküstü sohbet ettiği anlar kameralara yanısıdı. Erdoğan, oturumun yapıldığı salonda ayrıca İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ile de sohbet etti.
11.25 - RUTTE VE TRUMP'TAN ORTAK AÇIKLAMA
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve ABD Başkanı Donald Trump, zirvenin ikinci gününde ortak basın toplantısı düzenledi.
İsrail-İran ateşkesinin nasıl ilerlediği konusundaki soruyu yanıtlayan Trump, ateşkesin çok iyi gittiğini söyledi. Ufak bir ihlalin de olduğunu ama İsrail uçaklarının geri gittiğini belirten Trump, ateşkesin harika gittiğini yineledi.
ABD Başkanı Trump, İsrail ile İran arasındaki çatışmayla ilgili olarak, "Büyük bir kavga ettiler, okul bahçesindeki iki çocuk gibi" ifadesini kullandı. Trump, iki tarafın bir süre "kavga etmelerine izin vermeyi", ardından onları durdurmanın kolay olacağını düşündüğünü söyledi.
İran'ın nükleer programı konusundaki soruya da yanıt veren Trump, İran'ın şu anda yapmak isteyeceği en son şeyin uranyumu zenginleştirmek olduğunu belirtti. Trump, İran'ın nükleer programına izin vermeyeceklerini de yineledi.
Ateşkesin İran için de büyük bir zafer olduğunu, ellerinde petrollerinin olduğunu ve akıllı insanlarının bulunduğunu belirten Trump, "(İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu da kendisiyle gurur duymalı... Ama (İran'ın) bomba falan yapacağı yok uzun süre boyunca" diye konuştu.
Trump, nükleer tesislerin yok edilmemiş olması halinde hiç kimsenin ateşkesi kabul etmeyeceğini, İran'ın 7 gün öncesine göre çok geride olduğunu, İran'ın nükleer programının onlarca yıl geriye gittiğini belirtti.
ABD Başkanı, açıklamasında, ABD'nin İkinci Dünya Savaşı'nda Japonya'da atom bombası attığı iki kente atıfla, "Hiroşima ve Nagasaki örneklerini kullanmak istemiyorum ama savaşı durduran şey, bu darbe oldu" dedi.
İran'ın nükleer programını yeniden inşa etmesi halinde ABD'nin yeniden İran'ı vurup vurmayacağı yönündeki soruya "Elbette" yanıtını veren Trump, "Başarısız olsaydık her şey farklı olurdu" dedi.
TRUMP'TAN NYT VE CNN'E: PİSLİKLER, GERİ ZEKALILAR...
Trump, ABD basınına yansıyan haberlerde ABD'nin İran'a saldırılarının nükleer tesislere büyük bir hasar vermediğinin ifade edilmesine ilişkin olarak da basın kuruluşlarını hedef almayı sürdürdü.
ABD Başkanı, "The New York Times (NYT) pisliktir, bunlar kötü insanlar" diye konuştu, CNN'deki gazeteciler için de "geri zekalılar" sözlerini kullandı.
Basına yansıyan ve ABD Savunma Bakanlığı'na (Pentagon) dayandırılan raporda, ABD'nin saldırılarının İran'ın nükleer programını sadece birkaç ay geriye götürdüğü belirtilmişti. İran'ın nükleer tesislerine dair istihbaratın doğru olup olmadığı yönündeki soruya yanıt veren Trump, istihbaratın neticesiz olduğunu savundu. ABD Başkanı, "İstihbarat bilmediğimizi söylüyor. Çok ciddi olabilir. İstihbarat buna işaret ediyor" ifadelerini kullandı.
İsrail'in saldırı, abluka ve işgali altında olan Gazze'ye dair de konuşan ABD Başkanı, "Gazze'de büyük bir ilerleme sağladık. Anlaşmaya yakınız" diye konuştu. Trump, İran'a yönelik saldırıların Gazze'deki rehinelerin serbest bırakılmasına da yardımcı olacağını savundu.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da toplantı sırasında söz alarak, ABD'nin saldırılarının ardından İran'ın nükleer tesisini "haritada dahi bulamadıklarını" belirterek, "Her şey gitmişti. Silinip gitmişti" açıklamasında bulundu.
SOSYAL MEDYADAN DA TEPKİ GÖSTERMİŞTİ
ABD Başkanı Donald Trump, ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine yönelik saldırısının Tahran'ın nükleer silah üretme kapasitesini tam olarak engellemediği yönündeki iddialara yer veren CNN ve New York Times'ı sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda da "yalancılıkla" suçlamıştı.
Trump, Truth Social hesabından yaptığı paylaşımda, ABD medyasında çıkan ve İran nükleer tesislerine saldırının nükleer tesislerine "tam olarak etki etmediğini, sadece çalışmaları birkaç ay geciktirdiğini" iddia eden haberlere tepki göstermişti. ABD Başkanı, "Yalan haber kanalı CNN, başarısız New York Times ile birlikte tarihteki en başarılı askeri saldırılardan birini etkisiz göstermek için birlik oluşturdu" değerlendirmesinde bulunmuştu.
"İran'daki nükleer tesis tamamen yok edildi. Hem NY Times hem de CNN halk tarafından acımasızca eleştiriliyor" ifadelerine yer veren Trump, ABD'nin etkili medya organlarını "yalan haber yapmakla"
